Gratuite ingevingen en fantasietjes, daar doen de juweelontwerpers niet aan mee. Janssens is resoluut: ‘Die zijn er al genoeg. Elke nieuwe collectie die we maken, vertrekt altijd vanuit een doordacht basisidee. Een thema en concept dat we doortrekken doorheen de hele collectie.’
Onze juwelen brengen telkens een ander verhaal. Met de juiste vormen, iconen en symbolen proberen we een aparte sfeer te creëren. Vaak figuratief, maar het is veel meer dan bloemetjes en blaadjes alleen. Waarom we precies deze edelsteen gebruiken, dat design of die specifieke techniek, dat alles heeft een reden.
Binnen blijven
Breng je verhalen over onze tijd, ontsnap je natuurlijk niet aan corona. Colpaert: ‘door corona zit iedereen nu verplicht binnen, al enkele maanden lang. Dat inspireerde ons te werken rond exotisme en escapisme, iets waar veel mensen stiekem mee bezig zijn.’
Janssens: ‘We zochten daarom allerlei exotische planten en dieren bij elkaar. Normaal doen we dat in boeken, magazines en vooral op Google. Deze keer lieten we ons inspireren door de collectie van het museum. Daar zit verrassend veel exotiek in.’
'Illustratoren vroeger tekenden hun prenten vaak op basis van het verhaal dat ze kregen van de ontdekkingsreizigers. Zelf hadden die tekenaars nooit een voet buiten eigen land gezet. Maar ze luisterden naar de beschrijvingen van dieren en planten. En probeerden dan, op basis van hun verbeeldingskracht, die vreemde objecten te tekenen.'
Het is meer dan een leuk weetje alleen. ‘We vonden dit een interessante insteek, die ook erg past bij ons verhaal. Want ook nu we thuiszitten, fantaseren we maar al te graag hoe het zou zijn om nu weer op reis te kunnen.’
Tatoeages op metaal
Drie dagen hebben de ontwerpers zich verdiept in de collectie. Dat leverde een ruwe selectie op van zo’n 50 inhoudelijk interessante beelden. ‘Maar er is ook het praktische aspect’, vertelt Colpaert. ‘Niet alle tekeningen zijn even bruikbaar om te verkleinen. Technisch zijn er beperkingen. Na de tweede selectie kwamen we uit op 15 beelden waarop we konden werken.’
Hoe zet je de beelden om naar juwelen? Janssens: ‘er bestaan wel technieken om foto’s op metaal te zetten, maar die vonden we te beperkt. Dus zochten we verder. Het bracht ons op iets wat we vroeger al eens deden voor Jean Paul Gaultier. We werkten toen met een etstechniek om tatoeages op metaal te zetten.’
De techniek is op zich eenvoudig. Eerst wordt de tekening in inkt belicht op een metalen plaat waar een lichtgevoelige film op aangebracht werd. Die plaat gaat in een zuurbad, waardoor de negatieve tekening komt vast te liggen. Na het bad kan de tekening zorgvuldig worden uitgeëtst.
Trouw aan het oorspronkelijk beeld
Anders dan de kunstenaars die de illustraties opnieuw interpreteerden, bleef Atelier 11 trouw aan het oorspronkelijke beeld. ‘Niet alleen omdat we de beelden op zich heel mooi vinden’, verklaart Janssens. ‘Ook het tijdperk speelt een rol. In de eeuwenoude beelden reis je echt terug in de tijd, wat het allemaal nóg exotischer maakt.’
De beelden komen in de nieuwe collectie meermaals terug. ‘Een collectie bestaat standaard uit ringen, oorbellen, kettingen en armbanden. Een design voor een ring kan daarbij terugkomen in bijvoorbeeld oorbellen of een ketting. We zorgen er altijd voor dat alle objecten bij elkaar passen, als één integrale collectie.’
Colpaert: ‘We bleven trouw aan ons gebruikelijk materiaal: sterling zilver (eerste gehalte zilver) en verguld messing of verguld zilver voor de ringen. Vaak gebruiken we ook lakkleuren. Dat hebben we in deze collectie niet gedaan. Hier zijn het de edelstenen die voor kleur zorgen. We zijn gegaan voor het volledige kleurenpalet: alle kleuren van de regenboog. Want niets is méér kenmerkend voor de bonte pracht van tropische fauna en flora.’
Plantijn om je vinger
De nieuwe collectie telt zo’n 80 verschillende modellen. Tien daarvan komen rechtstreeks uit de boeken van Plantijn. Dikke ananassen, tropische distels, een exotische vogel met lange bek. Zelfs een doodshoofd heeft de tropische collectie gehaald.
‘En het leuke is: het zijn geen kunstwerken alleen’, vertelt Colpaert. ‘Geen historische objecten die je vooral niet mag aanraken en enkel mag bekijken achter dikke glazen wanden. Nee, je kunt ze ook dragen: in je oren, rond je vinger, om je hals. Eeuwenoude tekeningen die tijdloos modern blijven.’
Alternatief voor Google
Hebben Colpaert en Janssens iets opgestoken in hun creatief proces? ‘Heel zeker’, vertelt Colpaert. ‘Eerst persoonlijk: natuurlijk ken ik als Antwerpenaar dat monumentale gebouw op de Vrijdagmarkt, en ik weet ook dat daar een belangrijk museum in schuilt. Maar dat de geschiedenis van de families zó ver ging en dat ze zo’n belangrijke rol hebben gespeeld in de verspreiding van de kennis. Dat was behoorlijk spectaculair.’
‘En de imposante collectie natuurlijk: daar zit nog veel materiaal in dat we in toekomstige collecties misschien kunnen gebruiken. Nu hebben we geselecteerd op beelden die passen binnen het thema, maar over alle onderwerpen zit er wel iets bruikbaars in. Zochten we vroeger in boeken en Google alleen, hebben we er nu een grote inspiratiebron bij.’
Over Atelier 11
Juweelontwerpers Flor Janssens (°Leuven, 1977) en Ludovik Colpaert (°Deinze, 1973) hebben samen Atelier 11, in de Scheldestraat op het Antwerpse Zuid. Ze studeerden af in sieraden, aan Sint-Lukas Antwerpen. Daar al beslisten ze om na hun studies samen een atelier uit de grond stampen. Twintig jaar later werken ze nog altijd samen.
Vrij snel kwam het atelier in contact met de Antwerpse modewereld. Niet de minste: Atelier 11 werkte al collecties uit voor Jean Paul Gaultier en Raf Simons. Dat zette de toon voor hun verdere werk. De designers werken steeds in afgewerkte collecties. Alles op hun tempo, in alle vrijheid, ’zonder het circus van de mode te volgen.’
De nieuwe collectie heet Jungle Fever en is te koop via de website.
