De rust van al die overwonnen jaren, hebt gij dat mogen ervaren, o Lowijs? Van niks teveel, zoals gij uzelf hebt voorgehouden, gold dat ook voor uw hart en uw persoonlijke gevoelens waar we in feite nauwelijks wat over weten? Was uw blik op onze voorouders ook voor u een spiegel of hebt ge u tot op het eind, na zoveel stormen te hebben meegemaakt in deze landen, alsnog een vreemde gewaand? Steeds de schrijver en getuige, nooit de deelnemer, nooit aanvaard? Ooit als handelaar aangemeerd, maar gestorven als arme schrijver?
Wat een kracht toont dit vreedzaam paar, dat samen zoveel stormen heeft overleefd. De kunstenaar Jacob de Gheyn toont het belang van zoete eenheid en van devotie. De Heilige Geest komt als duif man en vrouw inspireren die op de rand van een bankje de gevouwen handen in hun schoot houden.
De rust wordt nooit zo gewaardeerd als gedurende stormachtige tijden. De wereld die gij, Lowijs Gwidzjardijn, hebt beschreven straalt diezelfde rust uit als bij een knetterend haardvuur terwijl het buiten stormt en niks zeker is of blijft. Op de achtergrond weerklinkt muziek die na deze woorden luider zal weerklinken. Vaart wel, gij verdwaalde, vaart wel, gij zoeker, vaart wel, gij nieuwsgierig mens, en stap op deze melancholische klanken naar uw eigen haardvuur.
Museum Plantin-Moretus ยท Komt een Italiaan naar de Nederlanden | Jeroen Olyslaegers over 'Het vredig paar', 1565-1629
Het vredig paar, naar Jacob de Gheyn II, 1565-1629