‘De ‘A’ uiteraard, de interessantste van allemaal’, verklaart de letterkunstenaar. ‘Het is het begin van alles. Van het alfabet en van de stad Antwerpen. De letter staat ook centraal in Plantijn. En vooral: het is een heel erg mooie hoofdletter. Ze is strak symmetrisch en wijst met een sterke dynamiek krachtig naar boven. De driehoek, zelfs de Illuminati, alles zit erin.’
Het houtblok van de letter is gebaseerd op twee snedes. ‘Er is de fiere hoofdletter zelf natuurlijk, die me bij het scrollen door de collectie meteen bijbleef. Ze is ook omgeven door sierlijke ornamenten. Het geheel vond ik erg mooi. Deze letter stak meteen boven alle andere uit.’
Herinterpretatie
Toch was het begin best moeilijk.
Het zijn echt duizenden beelden waar je doorheen moet, onophoudelijk. Veel verschillende ideeën borrelden in me op: welk daarvan moest ik uitwerken? Ik maakte een paar schetsen, enkele try-outs. En drukte een dikke stapel papier af van de beelden die mij iets deden.
Die stapel herleidde hij tot die ene letter. ‘Tijdens het creatieve proces kwam ik op nieuwe inzichten. Ik besliste de historische kapitaal opnieuw te interpreteren, op mijn eigen manier. En het nieuwe ontwerp finaal uit te werken in ingelegd hout.
Van 2D naar 3D
‘De letters uit de collectie hebben altijd twee lagen’, analyseert eltipo. ‘Je hebt de hoofdletter op de voorgrond en de ornamenten op de achtergrond. Het suggereert een bepaalde diepte, ook al blijft het geheel vrij plat. Ik ben beginnen zoeken hoe ik die diepte er weer in kon krijgen, om de letter uit te werken in 3D.’
‘Eerst dacht ik aan verschillende lagen hout. Met de ‘A’ in reliëf op het voorplan, en de ornamenten op een diepere laag erachter. Maar dat werkte niet. De letter bleef te plat.’ Daarom verliet hij het idee van de twee aparte lagen, en bracht hij voorgrond en achtergrond samen op één laag. ‘Het ontwerp dat ik verkreeg, is een soort mozaïek van allemaal kleine vlakjes in elkaar gepuzzeld. Ook al blijft het 2D, samen gaven ze het 3D-effect dat ik wilde’.
Terug naar de basis
Hout ligt aan basis van de collectie. Daarom ook deze materiaalkeuze. De verschillende schetsen op papier ontwierp hij digitaal opnieuw, om ze daarna uit te laseren in een houten oppervlak. ‘De stukjes heb ik dan mooi afgeschuurd, gebeitst en gespoten in verschillende tinten en kleuren, stukje per stukje. Beits is transparant: ik vond het belangrijk dat je de houttextuur nog altijd goed blijft zien.’
De puzzel van de houtstukjes kreeg een beschermend laagje vernis. De afgewerkte assemblage kaderde hij in in een houten lijst. Het resultaat, een lettermozaïek van hout, is een mooi samenspel van 2D en 3D, net zoals de originele houtsnede maar in een moderner tintje.
Motorhelmen en graffiti
Dat een kunstenaar die als eltipo door het leven gaat een passie heeft voor letters, hoeft niet te verbazen. Al op zijn veertien jaar raakte de jonge kunstenaar in de ban van de letters. Vooral dan die vol modderspatten. Want zijn jonge leven speelde zich af op het motorcross-circuit.
'Ik ben opgegroeid in de carrosserie-garage van mijn vader. Daar kon ik op jonge leeftijd experimenteren met verf. Zelf was ik fervent BMX-crosser, vrienden zaten in de motorcross. Deze subcultuur heeft zijn eigen uitstraling, met een specifieke vormgeving van stickers, logo’s, graphics en noodzakelijke uitrusting. Die grote nummers op de zijkanten van de brommers en dikke letters op de achterkant van de cross-truitjes intrigeerden mij enorm. Met de tools binnen handbereik begon ik hun helmen te airbrushen en custom painten, en stickers uit te snijden met de hand.'
Van zijn passie maakte eltipo zijn beroep. Letters, illustratie en typografie is zijn leven. Hij werkt in opdracht voor klanten, en creëert daarnaast voldoende ruimte voor zijn eigen werk. ‘Dat evolueert de laatste tijden naar grote muurschilderingen, maar ook kunstwerken op kleiner formaten, zoals dit werk voor het museum, in ingelegd hout.’
Doorkijkbox
Heeft het creatieve proces eltipo tot nieuwe inzichten gebracht? ‘Zeker op het begin, toen ik door de collectie bladerde, op zoek naar een goed concept. Al die verschillende beelden brachten me op enorm veel ideeën. Ongelooflijk wat je ermee kan doen.’
‘Ik speelde een tijdje met het idee om een letter op te bouwen uit verschillende houtlagen achter elkaar. Het geheel is dan een soort van kubus, een doorkijkbox. Met als eerste laag de contour van de letter, dan een laag voor de invulling en daarachter één voor de achtergrond. Het resultaat zou iets doorzichtigs worden, dat je langs twee kanten kunt bekijken.' Door de complexiteit blijft het voorlopig bij het concept alleen. ‘Al blijft het een goed idee, dat ik later graag nog wil uitwerken.’
Over de kunstenaar
Dirk Claessen (°1986, Turnhout) is illustrator met een voorliefde voor letters. Hij studeerde af in grafisch ontwerp aan Sint-Lukas in 2009. Zijn carrière bracht hem aan de ontwerptafel van Bell Helmets en later die van pinkeye, waar hij timmerde aan de merkidentiteit van merken als Coca-Cola, Duvel, Vedett en Jacqmotte. Sinds eind 2016 werkt hij als eltipo, zelfstandige ontwerper en kunstenaar.
