Epicentrum voor studie van vermaarde Plantijnse drukkerij
Max Rooses werd in 1877 de eerste conservator van het Museum Plantin-Moretus. Van in het begin richtte hij zijn aankoopbeleid op het uitbouwen van de meest volledige verzameling werken gedrukt door Christoffel Plantijn en zijn opvolgers de Moretussen.
Omdat dit beleid consequent werd volgehouden, is het Museum Plantin-Moretus vandaag het wereldcentrum voor de studie van de productie van de vermaarde Plantijnse drukkerij. De bibliotheek bezit ongeveer 90% van de totale Plantijnse productie.
Om die internationale reputatie te kunnen behouden, blijft het museum actief speuren naar nog niet bekende of variante drukken van de Plantijnse uitgeverij. Jaarlijks slaagt het museum erin om een aantal van die werken aan te kopen.
Bibliotheek
De bibliotheek is nu al de meest volledige verzameling werken gedrukt en uitgegeven door Christoffel Plantijn en zijn opvolgers, de Moretussen - inclusief de ordonnanties die zij drukten. Dat maakt de bibliotheek van het Museum Plantin-Moretus een belangrijk documentatiecentrum over de geschiedenis van de boekdrukkunst en het 16de- en 17de-eeuwse humanisme in de Nederlanden.
Met de aankoop van de belangrijkste referentiewerken en handboeken uit die periode volgt het museum het wetenschappelijk onderzoek op dat gebied op de voet. Met het oog op het vinden van onbekende Plantiniana en moderne boekhistorische literatuur worden binnen - en buitenlandse veiling - en fondscatalogi stelselmatig doorzocht.
Archief
Het Plantijnse archief vervolledigen
Het overgrote deel van de Plantijnse archieven is in het bezit van het museum. Toch ontbreken er nog stukken. Hoe dat komt?
In 1879 verkocht Edward Moretus het Plantijnse Huis met inboedel aan de stad Antwerpen. Een aantal documenten was toen al uit de collectie verdwenen. Vóór de verkoop van het Plantijnse Huis vroeg Edward Moretus voor het klasseren van het archief hulp aan zijn schoonzoon, baron Ferdinand de Renette. Als beloning mocht de baron autografe documenten kiezen van alle leden van de Moretus familie. Baron de Renette nam ook brieven van belangrijke humanisten en geleerden uit de 16de en de 17de eeuw mee voor zijn privéverzameling.
De documenten bleven jarenlang spoorloos. In 1996 echter werden een aantal stukken op een Brusselse veiling aangeboden. Het Museum Plantin-Moretus kocht toen een eerste pakket van 25 documenten. Bij drie latere gelegenheden kon het museum nog meer stukken van de zogenaamde Selectie de Renette verwerven.
Het archief uitbreiden
Naast de schaarse ontbrekende onderdelen van het Plantin-Moretusarchief verwierf het museum archieven of archiefstukken met betrekking tot de familie Moretus en andere Antwerpse drukkers.
Zo legateerde graaf Charles Moretus-Plantin in 1950 het archief van zijn voorgeslacht aan het Museum Plantin-Moretus. Het bijkomende familiearchief laat toe om de familie Moretus beter te documenteren.
Voormalig rijksarchivaris Alfons Goovaerts schonk het werkliedenboek van Hieronymus II Verdussen samen met het brievenboek van Hieronymus III en Joannes Baptista Verdussen. Archiefstukken van concurrerende drukker-uitgevers reiken vergelijkingsmateriaal aan met betrekking tot de werking van vroegmoderne drukkerijen en uitgeverijen.
Verwervingsplan
Het Museum Plantin-Moretus wil de inhoud van de oude Officina Plantiniana, de internationaal toonaangevende en belangrijkste uitgeverij-drukkerij van de tweede helft van de 16de eeuw maximaal vervolledigen.
Daarom is het verzamelbeleid van het museum gericht op het aanvullen van de oude bibliotheek en het aanvullen van het oude bedrijfsarchief van de Officina Plantiniana en de familiearchieven van de Moretussen. Ook objecten die in relatie staan tot de geschiedenis van het oude Plantijnse Huis en zijn werking - met inbegrip van manuscripten van auteurs - worden aangekocht of bij schenking of legaat aanvaard.
Het verzamelgebied van het museum betreft bijgevolg: drukken of edities van Plantin of de Moretussen, brieven aan of van Plantin en de Moretussen, boekhoudkundige archivalia m.b.t. de werking van de Officina, schriftelijke stukken m.b.t. de familiegeschiedenis van Plantijn en zijn opvolgers, manuscripten van de werken die gediend hebben ter voorbereiding van Plantin en/of Moretusedities, iconografisch materiaal m.b.t. het Plantijns Huis, typografisch materiaal van vóór 1800, objecten die ooit toebehoorden aan Plantijn of zijn opvolgers, ontwerptekeningen m.b.t. de boekillustratie van Plantin of Moretusedities en vakliteratuur (moderne) in dit verband.